ابراهیم اصغری، تهیه کننده سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرگزاری حوزه، با بیان اینکه تبلیغات سیما کارکرد مادی صرف دارد، اظهار کرد: در ابتدا بگویم با واژه تبلیغات برای این‌گونه رسانه‌ای موافق نیستم. تبلیغ واژه‌ای بومی و فرهنگی است که ریشه در رشد دارد، پس ترجیحم این است از عنوانی چون پیام‌ بازرگانی استفاده کنم. این مقدمه را بیان کردم تا بگویم درست است که پیام‌های بازرگانی باید قواعد اقتصاد جهانی را رعایت کنند، اما این امر نباید بهانه‌ای باشد تا شاخص‌های بومی و ملی فراموش شود.

وی افزود: مسئله مهم این است که تطبیق سیاست‌گذاری‌ها موجود در حوزه پیام‌های بازرگانی با شرایط روز تطبیق داده نشده است، البته سیاست‌هایی در این زمینه اعلام شده، ولی میزان کارآمدی سیاست‌ها جای سؤال دارد.

این تهیه‌کننده بابیان اینکه موضوع اصول در پیام‌های بازرگانی بسیار حائز توجه است، تصریح کرد: اخیراً در پیام‌های بازرگانی است سیما می‌بینم از اسطوره‌های غربی بهره برده می‌شود. برای مثال شخصیت‌های جان اسنو سریال «بازی تاج‌وتخت» یا رگنار «وایکینگ» به‌صورت غیرمستقیم در برخی پیام‌های بازرگانی مشاهده می‌شود، البته پیام‌های بازرگانی که متکی به اسطوره‌های بومی باشند هم موجود است، اما تعدادشان در مقابل کارهایی که تکیه‌بر اسطوره‌های غربی دارند کم است.
بی‌احترامی به خانواده در پیام‌های بازرگانی

تهیه‌کننده «شور شیرین» متذکر شد: مشکل دیگرم با این پیام‌های بازرگانی این است که نسبت به روابط خانوادگی احترام لازم گذاشته نمی‌شود. برای مثال رفتاری که در بین والدین و همسرها مشاهده می‌شود به نظرم متکی به شاخصه‌های غربی است و با فرهنگ بومی غرابتی ندارد. بگذارید مثالی بزنم. در یکی از تبلیغات بازرگانی که قرار است مایع ظرفشویی تبلیغ شود عمه خانواده به‌عنوان بزرگ آن مجموعه، فردی پلید است که به‌واسطه قدرت مایع ظرفشویی از بدی‌ها رها شده و تبدیل به شخصیتی مهربان می‌شود این شوخی با نسبت‌های خانوادگی هیچگونه ظرافت و زیبایی ندارد و تنها ارکان خانواده را مورد هجمه قرار می‌دهد.

اصغری اضافه کرد: اخیراً تبلیغات گسترده‌ای برای به دنیا آمدن فرزندان در یک تاریخ خاص (۹/۹/۹۹) در جامعه رواج پیدا کرد. این اتفاق از سوی بسیاری از پزشکان مذموم شمرده شد، چون کودک باید به رشد کامل برسد تا پا به دنیا بگذارد، ولی صداوسیما به‌جای این‌که این مسئله را تقبیح کند خود با پیام‌هایش، این تاریخ را به‌عنوان یک اتفاق خاص به مردم معرفی کرد. فروش فرش در تاریخ ۹/۹/۹۹ یا محصولات دیگر  گواه این امر است. در این رابطه سؤالی از کسانی که چنین تاریخ‌هایی برایشان مهم است، دارم. آیا در این روز اتفاق خاصی رخ‌داده؟ آیا مناسبت مذهبی و ملی در این روز وجود دارد؟ اگر جواب خیر است پس چرا باید با جان فرزند خود به‌راحتی بازی کنیم؟!
الزام نظارت بر پیام‌های بازرگانی سیما

وی پیشنهاد کرد: برای اینکه وضعیت پیام‌های بازرگانی شکلی بهتر به خود گیرد باید گروهی کارشناس در این حوزه نظارت لازم را انجام دهند، هرچند اینکه چه آدم‌هایی قرار است در آن حضور داشته باشند موفق بودن این هیئت نظارتی را تضمین خواهد کرد.  لازم به ذکر می‌دانم در گروه مربوطه حتماً باید کارشناسان رسانه‌ای در کنار متخصصان دینی و جامعه‌شناس قرار گیرند تا عملکردشان بتواند جریان‌سازی لازم را داشته باشد.

این تهیه کننده تصریح کرد: مشکل بعدی با برخی پیام‌های بازرگانی به رویکرد کلیشه‌ای آنها مربوط می‌شود. آثاری هستند که قرار است در آن فرهنگ رمضان و روزه‌داری تبلیغ شود، اما ‌آنچه می‌بینیم آنقدر تکراری است که نسل جوان با آن ارتباط برقرار نمی‌کند. در عمده این کارها، خانواده‌ای سنتی با سبک زندگی خاص، مشغول افطاری هستند. این اتفاق در جای خود زیباست، اما تا چه زمانی باید تنها این الگو را معرفی کنیم؟ آیا جوانی که چنین فضایی را تجربه نکرده، تصاویر مربوطه برایش جذاب است؟ این سطحی‌نگری حتی در تصویرسازی از مناسک هم وجود دارد. بهترین نمونه را در آثاری که قرار است عزاداری عاشورا در آن نشان داده شود نیز قابل‌لمس است.

وی با تأکید بر اینکه پیام‌های بازرگانی باید با قواعد زمانی نیز همخوان باشد، گفت: از دیگر مشکلات این حوزه باید به بی‌سلیقگی در زمان پخش سریال‌ها اشاره کرد. برای مثال در یک کار بسیار جدی و درام که در آن موضوعات دینی روایت می‌شود به ناگاه پیام‌هایی پخش می‌شود که هیچ سنخیتی با موضوع سریال ندارد. این امر نشان می‌دهد برای پخش‌کننده تنها تعداد تماشاچیان مهم است، والا می‌شود در آن مقطع کارهای متناسب با پیام سریال پخش کرد، هرچند برای رسیدن به این خواسته باید چشم روی منافع مادی بست.

اصغری یادآور شد. بی‌سلیقگی فوق در رابطه با پیام‌های مذهبی نیز وجود دارد. مثلاً قرار است فوتبال پخش شود، اما دقیقاً قبل از آغاز مسابقه، تبلیغ برگزاری یک هیئت عزاداری روی آنتن می‌رود! این بی‌سلیقگی از آنجا نشئت می‌گیرد که پخش‌کننده متصور است آن زمان تماشاگر بالاترین میزان را دارد، اما نمی‌داند در وقت و فضای نامناسب، نتیجه برعکس خواهد بود.

وی در انتها تأکید کرد: درباره آسیب‌های پیام‌های بازرگانی حرف برای گفتن زیاد است، هرچند این نکات را بارها گوشزد شده است، ولیکن چون تنها نکته مهم میزان پولی است که دریافت می‌شود. این نقدها هیچگاه جامعه عمل به خود نمی‌پوشد.

انتهای پیام